รายงานเล่มนี้นำเสนอผลการดำเนินงานในโครงการ เพื่อนรักต่างศาสนา: ผู้นำกับการถักทอสันติภาพและความปรองดองในสังคมไทย มีวัตถุประสงค์เพื่อนำงานวิจัยมาขับเคลื่อนนโยบายชี้นำสังคมเพื่อสร้างสันติภาพและความปรองดองไทยโดยริเริ่มจากในพื้นที่ชายแดนใต้ และใช้กระบวนการทำงานภาคสนามควบคู่กับการจัดวงสานเสวนาประชาธิปไตยเชิงลึกและถอดบทเรียนเป็นรายงาน

     ในระยะที่ 3 การทำงานภายใต้กรอบคิดเรื่องการแปลงเปลี่ยนความขัดแย้งเชิงลึกเพื่อนำสู่สันติภาพและการปรองดองผ่านกลไกคนทำงานทางศาสนาและสุขภาพในพื้นที่จังหวัดยะลาซึ่งมีประวัติศาสตร์ความรุนแรงที่บั่นทอนความสัมพันธ์ระหว่างพุทธ-มุสลิมเป็นจำนวนมาก พบว่าสุขภาพกับสันติภาพและความปรองดองมีความสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดต่อกันมากและเป็นกลไกหลักที่โยงใยผู้คนต่างศาสนา ชาติพันธุ์และวัฒนธรรมให้เข้ามาอยู่ร่วมกันใกล้กันได้อย่างถ้อยทีถ้อยอาศัย กล่าวอีกนัยหนึ่ง ประเด็นและคนทำงานด้านสุขภาพเป็นใบเบิกทางให้สันติภาพและความปรองดองเกิดขึ้นได้แม้ในสังคมที่เผชิญภัยความขัดแย้งรุนแรงถึงตาย

     มิติสุขภาพยังเปิดทางไปสู่การค้นหาวิธีการก้าวข้ามความขัดแย้งแตกแยกไปสู่การร้อยรักถักทอความสัมพันธ์ให้แน่นแฟ้นขึ้น เช่น ทำให้พบจิตวิญญาณของชุมชนที่เริ่มต้นจากมิตรภาพที่หยิบยื่นที่ดินสำหรับสร้างวัดและวัดตอบแทนด้วยการดูแลรักษาโรค. “สะพานดำ” ที่เป็นพื้นที่ความทรงจำร่วมของพุทธ-มุสลิม ขณะที่ “โรงเรียน” “โรงพยาบาล” และ “กลุ่มออมทรัพย์” และ “สวนยาง” คือพื้นที่แห่งการสร้างปฏิสัมพันธ์และเรียนรู้วิถีชีวิตของกันและกันและการเป็น “เพื่อนรัก” ทำให้ไม่ว่าจะเกิดเหตุร้ายขึ้นกี่ครั้งมิตรภาพและความผูกพันจะทำหน้าที่ยึดโยงกันไว้อย่างมั่นคง